Kahve Hakkında
Kahve her gün içtiğimiz bir içecek. Kahve hem keyif verici hem de zihinsel aktiviteyi güçlendirdiği içinenerjimizi yüksek tutmamıza yardımcı oluyor. Tüm dünyada sosyal ve kültürel hayatın oluşmasındaönemli rolü var. Bugün ne de olsa en çok sosyalleştiğimiz yerler kafeler. Kahve, kökboyasıgillerfamilyasının Coffea cinsinde yer alan bir ağaç cinsi. Bu ağacın meyve çekirdeklerinin kavrulupöğütülmesi ile elde ediliyor. Kiraza benzeyen ve kendine özel aromatik kokusu olan bu çekirdeğinişlenip masamıza gelinceye kadar uzun bir hikayesi var.Bu esrarengiz meyvenin, 14 yüzyılda Güney Etiyopya’nın yüksek yaylalarında keçilerini otlatan Khaldiadındaki bir çoban tarafından keşfedildiğine dair bir rivayet var. Keçilerin kahve meyvesini yediğinifark edip, merak edip kendisi de yemiş. Enerji verdiğini fark etmiş. Dilden dile aktarıla gelen kahveninbu hikâyesinin herhangi bir dayanağı yok tabi.Kahvenin hikayesi, çıkış yeri Etiyopya’dan sonraki durağı olan Yemen’de kahve ağaçları ilk defagörülüyor. 15 yüzyılda Yemen’deki Hristiyan din adamları gece boyunca daha çok okumak ve ibadetetmek için kahvenin verdiği zindelikten faydalanmışlar. Bu tüccarların ilgisini çekmiş ve devamındaticareti başlanmış.Kahve üretimi 17 yüzyılın sonlarına kadar sadece Yemen’de yapılmış. Bunu Sri Lanka, Endonezya’nınJawa Adası izliyor. Sonraları ise Surinam, Brezilya, Jamaika, Küba Meksika ve Kolombiya’da üretilmeyebaşlanıyor.Bugün kahve, petrolden sonra dünya ticaretinde ikinci kalem olarak yer alıyor. Günümüzde dünyadakibütün kahvelerin neredeyse yarısını Brezilya üretiyor. Sonrasında Vietnam, Kolombiya, en büyüküreticiler. Bunları ise Endonezya, Hindistan, Peru, Uganda, Etiyopya ve Meksika izliyor. Dünya’dayetmişten fazla ülkede üretimi yapılıyor.
Kahve Çeşitleri
Daha çok kahve üretmek daha iyi kahve üretmek anlamına gelmiyor tabi. Hangi tür kahveyi ürettiğinizde önemli. Kahve çekirdeğinin yüzlerce türü olsa da en çok üretilen ve talep edilenleri Arabica, Robusta, Liberica ve Excelsa çekirdekleri. Arabica ve Robusta diğerlerine göre çok daha büyük birüretim ve tüketim yüzdesine sahip.
1 Arabica Kahve
Arabica Kahve, dünyada en yüksek sayıda üretilen çekirdek türü. Neredeyse içtiğiniz kahvelerin %60’ıArabica çekirdeklerinden hazırlanıyor. Yüksek kaliteli kahveden bahsetmek gerekirse kesinlikleArabica tercih etmekte fayda var.
Arabica kahveleri az miktarda alıp, kısa sürede taze olaraktüketmek ve mümkün olduğunca sıcak ve sade olarak içmek gerekiyor.Kahve, aynı coğrafyada yetişen diğer meyvelerin ve baharatların aromalarından etkilenebiliyor. Böylece farklı ülkelerde yetişençekirdeklerden hazırlanan kahveler farklı koku ve tada sahip olabiliyor.
2 Robusta Kahve
Robusta Kahve ise Arabica’ya göre daha da acı olan bir kahve çeşidi. Günümüzde üretilen kahvelerin%30’u Robusta kahve. Daha alçak bölgelerde daha kısa sürede yetişebilen bir kahve türü. Brezilya veVietnam’da çoğunlukla Robusta türü kahve üretiliyor.Robusta kahve, Arabica’nın aksine her koşula dayanıklı bir kahve türü. Daha çok espresso ve hazırkahveler için tercih ediliyor. Sütlü, şekerli ya da soğuk kahve sevenlerin Robusta çekirdekleriylesunulan kahveleri tercih etmesi tavsiye ediliyor. Lezzeti ve aroması tüm bunlara dayanabilecekbaskınlıkta oluyor.
3 Liberica Kahve
Liberica Kahve ise 1890’lı yıllarda dünya Arabica stokunun %90’ı tükendiği bir dönemde kullanılmış.Filipinler kökenli bu kahve türünün çekirdeği diğerlerine nazaran daha iri taneli. Lezzet ve aromaolarak ise daha isli ve yavan.
4 Excelsa Kahve
Excelsa Kahve ise Liberica’nın bir alt türü olmasına rağmen ondan büyük farklılıklar gösterdiğindenayrı bir çekirdek türü olarak kabul ediliyor. Excelsa, büyük çoğunlukla Güneydoğu Asya’da yetişiyor vedünya kahve dolaşımının %7’sini oluşturuyor. Aromasını çok güçlü olduğundan sadece harmankahvelerin içindeki aromayı güçlendirmek için çok az miktarda kullanılıyor.
Yapılışlarına göre kahve çeşitleri
İçtiğimiz tüm kahve çeşitlerinde aynı dört çekirdek kullanılsa da hazırlanış şekillerine göre kahvelerisimlendiriliyor. Kahve nasıl yapılıyor, nasıl hazırlanıyor pek de ilgilendiğimiz bir konu değil. Bizi dahaçok damağımızdaki tat ve aldığımız keyif ilgilendiriyor.Gittiğimiz mekânlarda kahveyi istediğimiz güzel lezzette hazırlayan baristaların uzmanlık alanı bu. Yinede yapılışlarına göre hazırlana kahve çeşitleri neler bir bir tanıyalım.
ESPRESSO
1 Espresso Kahve
Espresso kahve, İtalyanca’da çabuk, hızlı anlamına geliyor ve klasik bir İtalyan kahvesine verilen isim.Hem hazırlanması hem de tüketilmesi hızlı. Espresso makinelerde ince çekilmiş çekirdeklerden eldeedilmiş kahve, belirli bir oranda basınç ve yüksek ısıda 25-30 ml suyla hazırlanıyor. Yoğun aromalı veyüzeyinde az köpüğü olan espresso kahve küçük bir fincanla servis ediliyor. Türk kahvesine benzerama telvesi yoktur.Şu üçüncü dalga kafelerde içtiğimiz neredeyse diğer tüm kahveler de espresso üzerine farklı orandasu veya süt eklenerek elde ediliyor. İtalya’da sabahları genellikle yanında çikolatalı veya sade birkruvasanla espresso kahve kahvaltıda tercih ediliyor. İki shot şeklinde hazırlanan espressoya ise Doppio yani double espresso deniyor. Kullanılan standartkaynar sudan daha az su kullanıldığında ise daha sert bir kahve olan Ristretto elde ediliyor.Ristretto’nun tersi Lungo kahve olarak adlandırılıyor ve espressoya iki kat su eklenmesiyle eldeediliyor. Ristretto İtalyancada “sınırlı”, Lungo ise “uzun” anlamına geliyor.
AMERICANO
2 Americano Kahve
Americano kahve, bir veya iki shot espressonun üzerine kaynar su eklenmesiyle hazırlanıyor veespresso ile filtre kahve arası bir tat sunuyor. Espressodan daha yumuşak ama filtre kahveden dahasert bir aroma elde ediliyor. Filtre kahveye alışmış Amerikan askerleri, II. Dünya Savaşı sırasındaİtalya’da espresso kahveyle tanışmışlar. Sert, yoğun ve miktarca az gelen bu kahveyi üzerine kaynarsu ekleterek tüketmişler. Adını buradan alıyor.
FİLTRE KAHVE
3 Filtre Kahve
Filtre kahve, orta çekilmiş kahvenin bir filtreden süzülen su yardımıyla demlenmesiyle elde edilen birkahve çeşidi. Espressodan farklı olarak kahve bir filtre kağıdına veya metal filtreye konuyor ve suyavaş bir şekilde damlatılarak bu kahvenin içirişinden geçirtiliyor.
TÜRK KAHVESİ
4 Türk Kahvesi
Türk Kahvesi, kahve üretmediği halde bir ürünü kendine özgü bir pişirim tekniğiyle hazırlayıp kendikültürü ile özdeşleştirmiş bir kahve çeşidi. Kendisine has kahve öğütme yöntemiyle ince çekilmişkahveyle hazırlanan Türk kahvesi, kendine özel bardağı ve yanında lokum ve suyla servis ediliyor.Telveli olan bu kahve türü şekerli, şekersiz ve bol köpüklü olarak tercih ediliyor.
CAFE LATTE
5 Cafe Latte
Latte, İtalyanca ‘süt’ anlamına geliyor. Bu yüzden sipariş verirken latte değil de Cafe Latte demekmantıklı. Cafe Latte, fincanınızın büyüklüğüne göre 1 ya da 2 shot espresso üzerine ısıtılmış süteklenmesiyle hazırlanıyor. Üzerine isteğe bağlı biraz süt köpüğü ilave ediliyor.Kahveye henüz alışamamış olanlar içimi yumuşak olduğundan daha çok bu kahve çeşidini tercihediyor. Baristaların espressonun üzerine döktükleri sütle çeşitli şekiller ortaya çıkardıkları ‘lattesanatı’ bu kahve ile hazırlanıyor.İtalya’da öğleden sonra Cafe Latte sipariş verilmez, aklınızda bulunsun.
MOCHA
6 Mocha
Mocha Kahve, adını Yemen’deki Mocha şehrinden alan bu kahve çeşidi. 2 shot espresso, 2 shotçikolata şurubu ve süt köpüğü ile hazırlanıyor. Acı kahve tadından hoşlanmayanların tercihi.
MACCHIATO
7 Macchiato
Macchiato, İtalyanca ‘benekli, alacalı’ anlamına gelen bir kelime. Macchiato Kahve, bir veya iki shotespressonun üzerine bir çay kaşığı yoğunlaştırılmış süt köpüğü ekleyerek, yani kahvede bir benekoluşturularak hazırlanıyor. Espressodan daha yoğun bir lezzete sahip ve genellikle üzerine kakaoeklenerek servis ediliyor.
CAPPUCINO
8 Cappuccino
Cappuccino kahve, İtalya’da kahvaltıda tüketiliyor. Hatta öğlenden itibaren bulması zor, siparişine bilegarip bakılan bir kahve türü. Cappuccino, espresso shot üzerine sıcak süt ve süt köpüğü eklenerekhazırlanıyor. İçindeki espresso, ısıtılmış süt ve süt köpüğünün hacmi birbirine eşit ve süt köpüğü iseCafe Latte’ye göre çok daha kıvamlı. Kahvenin ısısını korumak için porselen bardakta servis ediliyor.
CORTADO
9 Cortado
Cortado Kahve ise içine süt eklenmeyen, ancak üzerine süt köpüğü eklenen espressoya verilen bir ad.Kahvenin acılığı ve asiditesini azalıyor böylece. Espresso shotın yarısı oranda süt ekleniyor. En çokPortekiz’de tüketiliyor.
FLAT WHITE
10 Flat White
Flat White, Avustralya’dan dünyaya yayılan bir kahve hazırlanış çeşidi. Kahveyi sütlü seviyor, ancakbol sütlü olmasını istemiyorsanız bunu tercih edin. Cafe Latte’ye göre çok daha küçük bardaklardaservis edildiğinden üzerine eklenen süt miktarı daha az. Ayrıca üzerinde hiç köpük de oluşmuyor.
FRAPPE
11 Frappe
Frappe Kahve, Yunanistan’ın dünyaya bir armağanı. Bizde Türk Kahvesi neyse onlarda frappe öyledeğerli. Granül halindeki kahveye su eklenmesi ve köpürtülmesiyle yapılıyor. Uzun ve büyükbardaklarda buzla servis ediliyor. Çeşitli meyve şuruplarıyla tatlandırılan çeşitleri var.
INSTANT KAHVE
12 Instant Kahve
Instant kahve veya hazır kahveler, önceden hazırlanarak suda eriyen granüller haline getirilmiş kahveçeşidine verilen adı. Robusta Kahveden hazırlanan hazır kahve, kahve çekirdeklerinin sıcak sudademlenmesi ve sonra da suyunun kurutularak hazır kahve tozu elde edilmesiyle hazırlanıyor.Bir fincana konulan kahve üzerine sıcak su eklemenizle hazırlanıyor. Hazırlaması pratik, içindekikafein oranı az ve aroması düşüktür. Hiçbir zaman gerçek kahve lezzetini sunmaz.
Kahve çeşitleri bunlarla sınırlı değil elbette. Eklenilen süt, krema, vanilya, alkol ve diğer maddeleregöre çok farklı kahve türleri daha var. Yine hazırlanma, demlenme şekillerine göre de farklı kahvesınıflandırmaları yapılabiliyor.